Piotr Kutiak
tel. 663 740 066
e-mail: piotrkutiak@wp.pl
Więcej...
Duża Obwodnica Bieszczadzka
TRASA I - WIELKA OBWODNICA BIESZCZADZKA (ponad 150 km)
Wielką Obwodnicą Bieszczadzką nazywamy najpopularniejszą trasę w Bieszczadach przebiegającą przez miejscowości: Baligród, Cisną, Lutowiska, Ustrzyki Dolne i Górne oraz Uherce Mineralne. Trasa rozpoczyna i kończy swój bieg w Lesku. Planując trasy oraz program wycieczki dla grup poruszających się autokarami lub busami zawsze dostosowuję program do miejsca noclegu lub spotkania. Często proponuję ciekawe i atrakcyjne modyfikacje ww. trasy, które pozwalają na odwiedzenie unikatowych świątyń, postój przy punktach widokowych itp.
Duża Obwodnica Bieszczadzka na odcinku 20 km wiedzie przez Bieszczadzki Park Narodowy oraz jego otulinę: 12 km przez Park Krajobrazowy Doliny Sanu i 36 km przez Ciśniańsko-Wetliński Park Krajobrazowy. Na wspomnianych obszarach przy trasie obwodnicy znajdują się punkty, gdzie można wędrować szlakami turystycznymi i ścieżkami przyrodniczymi oraz zdobyć szczyty: Połoniny Wetlińskiej, Caryńskiej, Małej i Wielkiej Rawki, Tarnicę, Szerokiego Wierchu, Halicza, Rozsypańca oraz Bukowego Berda. Dogodne wejścia z miejscami parkingowymi i WC znajdują się w Wetlinie, Ustrzykach Górnych, Brzegach Górnych, Bereżkach oraz na Przełęczy Wyżnej i Wyżniańskiej.
Piotr Kutiak
Poniżej przedstawiam Państwu przykładowe atrakcje, pozwalam sobie na wstawienie ♥ w moich ulubionych miejscach. Wyznaję zasadę, że o ośrodkach noclegowych, gastronomicznych, atkacjach mówię dobrze albo wcale.
Przebieg trasy oraz przykładowe atrakcje:
Lesko (0 km)
- zamek Kmitów z XVI w. (obecnie pensjonat bez możliwości zwiedzania)
- kościół rzymskokatolicki parafialny pw. Nawiedzenia NMP z XVI w.,
- synagoga z XVII w. z galerią prac bieszczadzkich artystów
- kirkut – największy cmentarz żydowski w Bieszczadach - wstęp płatny
- park miejski z pomnikowymi okazami drzew
- Wolańska Skała
- sowieckie żelbetonowe schrony bojowe z 1939-41 r.
- Słodki Domek (cukiernia Szelców z kilkoma salami i tarasami do konsumcji lodów, ciast i deserów z placem zabaw dla dzieci)
- park zamkowy,
- ratusz i kamieniczki z XIX w.,
- źródła mineralne,
- Basen Aquarius
- szlak zielony Zagórz - Krysowa
- liczne choć zaniedbane ścieżki spacerowe
- Cmentarz z I wojny światowej
- liczne punkty gastronomiczne: Słodki Domek (cukiernia Szelców z kilkoma salami i tarasami do konsumcji lodów, ciast i deserów z placem zabaw dla dzieci)♥♥♥♥♥, restauracja w Hotelu Szelców* - duży wybór dań, w tym dania kuchni regionalnej♥♥♥♥♥,
- liczne punkty noclegowe: Hotel Szelców***, Schronisko Bieszczadnik (tanie-noclegi w bursie, łazienki na korytarzach),
Glinne (2 km)
- brama Wschodniobeskidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu
- pomnik przyrody nieożywionej „Kamień Leski”,
- kurhan,
- szkółka leśna „Kostryń”,
- zielony szlak i ścieżki spacerowe do Leska i Zwierzynia
Uherce Mineralne (6 km)
- kościół rzymskokatolicki z 1757 r. pw. św. Stanisława Biskupa
- rezerwat faunistyczny „Bobry w Uhercach”
- dwór Herbutów (zdewastowany)
- pomnik przyrody nieożywionej „Wodospad w Uhercach Mineralnych”♥♥♥♥♥
- Bieszczadzkie Drezyny Rowerowe; przejazdy po linią 108 - torami Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej♥♥♥♥♥
- Bieszczadzka Szkoła Rzemiosła♥♥♥♥♥
- Ekomuzeum „W krainie bobrów”,
- Ursa Maior - Bieszczadzka Wytwórnia Piwa
- cmentarz z I wojny światowej
Olszanica (10 km)
- Zespół pałacowo-parkowy: pałac Jordanów z 1902 r., park krajobrazowy z pomnikowymi okazami drzew, wzgórze bastionowe, stawy , groble, zabudowania gospodarcze, oficyna i kuźnia, most z II poł. XIX ♥♥♥♥♥
- dawna murowana cerkiew pw. Zaśnięcia Matki Bożej z 1919 roku (którą zaprojektował Bronisław Wiktor) obecnie kościół rzymskokatolicki MB Pocieszenia
- torowisko Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej
Stefkowa (18 km)
- dawna drewniana cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewii z 1836-40 r. obecnie kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP
- torowisko Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej
- Mogiła Tatarska
Ustjanowa (21 km)
- drewniana cerkiew pw. św. Paraskewii z 1792 r. obecnie kościół rzymskokatolicki pw. Narodzenia NMP
- Izba Pamięci Akcja H-T
- torowisko Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej
- szlaki do uprawiania narciastwa biegowego
- Ścieżka historyczno - przyrodnicza „ŻUKOWEM DO KRAINY LIPECKIEJ”
Ustrzyki Dolne (24 km)
- Bieszczadzkie Muzeum Przyrodnicze (w trakcie modernizacji - otwarcie w marcu 2022 r.)
- murowana cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia NMP z ikonostasem z 1874 r. przy ul. Szkolnej 7
- kirkut
- Muzeum Młynarstwa i Wsi - karczma z daniami regionalnymi polecam klepak młynarzowej, hryczanyki młynarza, zupę kisełycię.♥♥♥♥♥
- murowany kościół rzymskokatolicki pw. MB Królowej Polski (1909 – 1911) z ikoną Matki Boskiej z Bełza
- Strwiąż - rzeka (zlewisko Morza Czarnego)
- Pływalnia Delfin♥♥♥♥♥
- murowany kościół rzymskokatolicki pw. Wniebowzięcia NMP z 1664 r. - Sanktuarium Matki Bożej Bieszczadzkiej z ikoną z Rudek k. Lwowa♥♥♥♥♥
- torowisko Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej - Bieszczdzkie Drezyny Rowerowe w sezonie letnim
- wyciągi narciarskie Laworta i Gromadzyń
- hotele i inne miejsca noclegowe: Rejman, Hotel Laworta, Pensjonat Viking,
- godne polecenia obiekty gastronomiczne: pizzernia Orlik♥♥, restauracja Piekiełko♥♥♥♥♥, restanuracja Piwniczka♥♥♥
- liczne szlaki i dobrze oznaczone i utrzymane ścieżki spacerowe - do zdobycia Korona Ustrzyckich Gór - szlak turystyczno – krajoznawczy
- Izba Regionalna
- Szlak Kolonizacji Józefińskiej
- Szlak Naftowy
- Szlak Umocnień Obronnych i Pomników Przeszłości
- Minimuzeum Kopalnictwa Ropy Naftowej
- Szlak Budowli i Pomników Sakralnych
- Ścieżka spacerowa "Pod Dębami"
Hoszów (29 km)
- drewniana cerkiew z 1900-1925 r.obecnie kościół rzymskokatolicki pw.św Bronisławy
- plenery filmu "Wilcze Echa"
- Restauracja i Hotel Bieszczadzka Ostoja ♥♥♥♥
Rabe k. Ustrzyk Dolnych (36 km)
- drewniana cerkiew z 1852 r. pw. św. Mikołaja obecnie kościół rzymskokatolicki pw. Świętej Rodziny, starodrzew
- godne polecenia pensjonaty - Gościniec Rabe♥♥♥♥♥, Gęsi Zakręt♥♥♥♥♥
- liczni hodowcy owiec
- Stadnina koni - Chata i Stajnia Momo
- pomniki przyrody jesion wyniosły i lipa szerokolistna
- Galeria "Przy cerkwi" Jolanty i Waldemara Kordyaczny.
- Ścieżka historyczno - przyrodnicza „RABE”
Żłobek (39 km)
- dawna drewniana cerkiew pw. Narodzenia NMP z 1830 r.,obecnie kościół rzymskokatolicki pw. MB Nieustającej Pomocy
- hodowla danieli i jeleni,
- wododział/punkt widokowy
Czarna Górna (41 km)
- galeria „Barak” Róży i Krzysztofa Franczaków z pracami artystów bieszczadzkich ♥♥♥♥♥
- kopalnia ropy naftowej,
- dawna drewniana cerkiew pw. Św. Dymitra z 1834 r.,obecnie kościół rzymskokatolicki pw.Podwyższenia Krzyża Świętego; cmentarz przycerkiewny, starodrzew♥♥♥♥♥
- drewniane domy – tradycyjne budownictwo ludowe
- Muzeum Historii Bieszczad Rafała i LeAnn Dudka
- pracownia Adama Glinczewskiego ps. "Łysy"
- Bieszczadzka Przystań Motocyklistów
- kamieniołom - czynny zakład górniczy
- drewniana kaplica rzymskokatolicka pw. Matki Boskiej Częstochowskiej Królowej Polski z 1909 r. w Czarnej Dolnej z ołtarzem z zniszczonej cerkwi
- Szkolna Izba Przyrodnicza w Czarnej
- Szkolne Muzeum Historyczne w Czarnej
- droga do Michniowca (dawna cerkiew greckokatolicka z 1863 r. obecnie kościół rzymskokatolicki pw. Narodzenia Jana Chciciela ferma jeleni), bystre ( dawna cerkiew pw. św. Michała Archanioła z 1902 r. którą opiekuje się Bieszczadzki Oddział Towarzystwa Opieki nad Zabytkami), Lipie (cerkwisko)
- Ścieżka Edukacyjna „Źródełko Św. Michała”
- Ścieżka historyczno – przyrodnicza „SIEDLISKO”
- Ścieżka historyczno - przyrodnicza „W KRAINIE LIPECKIEJ”
Lutowiska (45 km)
- punkt widokowy,♥♥♥♥♥
- brama Wschodniobeskidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu
- kościół rzymskokatolicki pw. Stanisława Biskupa z 1911-1914r.,
- Ekomuzeum Trzy Kultury - ścieżka spacerowa
- kirkut z 2 połowy XVIII w. z ruiną synagogi
- cerkwisko z cmentarzem unickim,
- Ośrodek Naukowo – Dydaktyczny BdPN z salą dydaktyczną,
- stadnina koni huculskich Trohaniec,
- horoskop celtycki,
- żywy zielnik” – czyli mini arboretum,
- punkt certyfikacyjny Bieszczadzkiego Produktu Lokalnego,
- godne polecenia restauracje: Karczma pod Żubrem, Stanica Kresowa Chreptiów
- miejsce kaźni żydów
- szlak zielony
Smolnik nad Sanem (51 km)
- dawna cerkiew w stylu bojkowskim pw. Św. Michała Archanioła z 1791 r. wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, obecnie kościół rzymskokatolicki♥♥♥♥♥
- sery kozie "Kozi Wypas " 400 m przed świątynią ♥♥♥♥♥
- ścieżka edukacyjna "Szkółki"
- plenery serialu "Wataha"
- "brama" Parku Krajobrazowego Doliny Sanu i Specjalnego Obszaru Ochrony Ptaków i Siedlisk PLC180001 Bieszczady
Procisne (57 km)
Stuposiany (63 km)
- cerkwisko z cmentarzem – zespół przyrodniczo-krajobrazowy,
- siedziba Nadleśnictwa Stuposiany,
- parking nad miejscem gdzie Wołosaty wpływa do Sanu - polecam
- schronisko PTSM
Pszczeliny (67 km)
- ścieżka przyrodnicza „Jodła”,
- meandry Wołosatego
- wodospad
Bereżki (71 km)
- Brama Bieszczadzkiego Parku Narodowego
- przyczółki mostów przedwojennej kolejki wąskotorowej
- granica Bieszczadzkiego Parku Narodowego
- dolina Wołosatego
- wyjście szlaku niebieskiego na Widełki ( na wschód) i Magurę Stuposiańską (na północny zachód)
- droga do Schroniska Studenckiego Koliba
- punkt kasowo-biletowy i parking BdPN
- wiata ogniskowa
Ustrzyki Górne (75 km)
- stacja ratunkowa GOPR
- wyjście szlaku czerwonego na Połoninę Caryńską ( na zachód) i Szeroki Wierch i Tarnicę (na wschód)
- wyjście szlaku niebieskiego na Wielką Rawkę i Wołosate
- punkty kasowo-biletowe i parkingi BdPN
- strażnica Straży Granicznej
- siedziba Dyrekcji Bieszczadzkiego Parku Narodowego
- droga na Wołosate
Przełęcz Wyżniańska 890 m n.p.m. (79 km)
- Punkt kasowy i parking BdPN – szlak zielony prowadzący na Małą i Wielką Rawkę (na południe) i Połoninę Caryńśką (na północ)
Berehy Górne (83 km)
- cerkwisko i cmentarz przycerkiewny z kamiennymi nagrobkami Hrycia Buhwaka
- bacówki góralskie - świeże sery
- Punkt kasowy i parking BdPN – szlak czerwony prowadzący na Połoninę Wetlińską (na zachód) i Caryńską (na wschód)
Przełęcz Wyżna 872 m n.p.m. (90 km)
- punkt widokowy,
- obelisk poświęcony pamięci Jerzego Harasymowicza (1933 – 1999),
- pomnik „Ofiarom gór i ratownikom niosącym im pomoc",
- Punkt kasowy i parking BdPN – wyjście szlaku żółtego na Połonine Wetlińską i Dział
- Karczma u Górala, zekranizowana w serialu HBO "Wataha" - polecam
Wetlina (94 km)
- Brama Bieszczdzkiego Parku Narodowego i Ciśniańsko-Wetlińskiego Parku Krajobrazowego
- Punkt kasowy BdPN – wyjście szlaku żółtego na Przełęcz Orłowicza i Paprotną,
- wyjście szlaku zielonego na Dział i Małą Rawkę na południowy wschód), na Jawornik (na południe)
- wodospad „Siklawa Ostrowskich”
- pomnik żołnierzy WOP
- liczne punkty gastronomiczne: Chata Wędrowca, Baza Ludzi z Mgły
- kościół rzymskokatolicki pw. Miłosierdzia Bożego i klasztor OO. Bernardynów
- szlaki do uprawiania narciastwa biegowego
- pomnik przyrody - jesion wyniosły (największy w Bieszczadach)
Smerek (99 km)
- liczne punkty noclegowe: Hotel Carpatia, Bojkowska Chata
- wyjście szlaku czerwonego na Smerek ( na wschód) i na Fereczatą (na zachód)
- wiata turystyczna
- stary cmentarz
- krzyż przeniesiony z Połoniny Smereckiej w 2018 r.
Kalnica k. Wetliny (100 km)
- rezerwat „Olszyna łęgowa w Kalnicy”,
- wyciąg narciarski w O.W. Bogdanka,
- kościół rzymskokatolicki pw. Ducha Świętego
- droga leśna - idealna do wycieczek rowerowych
- droga na Jaworzec - idealna do wycieczek rowerowych
- czarny szlak w kierunku zachodnim Jaworzec - Dołżyca przez (Czereninę 981 m n.p.m. Falową 968 m n.p.m.) oraz w kierunku wschodnim Jaworzec - Przełęcz Orłowicza 1099 m n.p.m.
- ścieżka historyczna Bieszczady Odnalezione
- nagrobek Maximiliana Straetza i jego małżonki na starym cmentarzu
- kapliczka murowana z dwuspadowym daszkiem krytym gontem
- krzyż ustawiony w 1848 r. na pamiątkę zniesienia pańszczyzny w Jaworcu (około 300 m od Bacówki Jaworzec)
- droga prowadząca do rezerwatu krajobrazowego "Sine Wiry"
- wiata turystyczna
Przełęcz Przysłup 651 m n.p.m (101 km)
- galeria „Fantasmagoria”,
- stawy hodowlane, smażalnia i wędzarnia pstrąga - Dom Pstrąga - serdecznie polecam ♥♥♥♥♥
- stacja Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej,
- punkt widokowy,
- szlak żółty na Jasło
- żeremia i roslewiska utworzone przez boby
Krzywe (102 km)
- Stawy hodowlane i smażalnie– możliwość zakupu pstrągów,
- Karczma "Wilczy Kęs" - serdecznie polecam♥♥♥♥♥
- torowisko wąskotorówki
- stary cmentarz przycerkiewny
- stadnina koni „Carpatica”
Dołżyca (105 km)
- liczne punkty widokowe na masyw Łopiennika (1069 m) i dolinę Solinki,
- czarny szlak: na północ w masyw Łopiennika (1069 m n.p.m.), na wschód przez Falową (968 m n.p.m.) do Jaworzca.
- liczne obiekty noclegowe pm. "Pod Brzózką", "Pod Źródełkiem" - polecam
- torowisko wąskotorówki
- wiata turystyczna
- cerkwisko z cmentarzem przycerkiewny,
Cisna (108 km)
- galerie bieszczadzkich artystów: "Czarny Kot", "Krywula", "Veraikon" - polecam
- miejsce martyrologii - wzgórze „Betlejemka”,
- restauracja Siekierezada z garażem (kolekcja zabytkowych pojazdów Pana Rafała Dominika) - polecam
- ścieżka historyczno - dydaktyczna „Nad Sztolnią” z wieżą widokową na Jelenim Skoku
- ścieżka przyrodnicza „Jeleni Skok”
- Główny Szlak Beskidzki czerwony: w kierunku południowo-wschodnim Cisna – Smerek (przez Jasło 1153 m n.p.m., Okrąglik 1101m n.p.m., Fereczatą 1102 m n.p.m) oraz w kierunku północno-zachodnim Cisna – Komańcza (przez Wołosań 1071 m n.p.m., Jaworne 992 m n.p.m., Chryszczatą 997 m n.p.m)\
- Ścieżki rowerowe z Cisnej: 1. (przez Dołżycę, Buk, Sine Wiry, Kalnicę, Strzebowiska, Przysłup, Krzywe, Dołżycę); 2. (przez Majdan, Roztoki Grn., Solinkę, Żubracze, Majdan); 3.Cisna – Komańcza : Karpacki Szlak Rowerowy;singletrack „Pod Honem”.
- dawny cmentarz przycerkiewny z nagrobkami: zarządcy majątku Fredrów Antoniego Kwiecieńskiego i bieszczadzkich artystów
- obelisk uCmentarz z I wojny światowejpamiętniający katastrofę śmigłowca z 1991r. (przy czerwonym szlaku na Okrąglik)
- mini muzeum historyczne i dymarka (wzór z czasów Fredrowskich)
- cmentarz z I wojny światowej
- Zakapiorska kapliczka pamięci
Habkowice (110 km)
- widokowy przejazd przez Jabłońską Górę
Jabłonki (112 km)
- miejsce, gdzie znajdował się pomnik gen. K. Świerczewskiego,
- rezerwat „Woronikówka”
- wyjście szlaku czarnego
Kołonice (115 km)
- miejsce po dawnej leśniczówce plenery filmu "Ogniomistrz Kaleń"
Bystre (122 km)
- brama Ciśniańsko-Wetlińskiego Parku Krajobrazowego
- obelisk z cytatem Aleksandra Fredry, "Czarne gardło"
- wyciąg narciarski i basen kryty w O.W. Zelmer,
- cmentarz z XVIII w.,
- droga do Rabego z ścieżkami przyrodniczymi, źródłami z wodą zawierającą związki arsenu, kamieniołomami, rezerwatem geologicznym "Gołoborze"
- "brama" Parku Krajobrazowego Doliny Sanu i Specjalnego Obszaru Ochrony Ptaków i Siedlisk PLC180001 Bieszczady
- rezerwat leśny „Cisy na Górze Jawor”
Baligród (129 km)
- cmentarz wojskowy żołnierzy polskich i radzieckich poległych w latach 1944-47,
- rzymskokatolicki kościół murowany pw. Niepokalanego Poczęcia NMP z 1877r.,
- nowy kościół rzymskokatolicki pw. Miłosierdzia Bożego
- rynek: obelisk ofiar mordu z 6 sierpnia 1944 r.
- czołg T - 44 – pomnik wyzwolenia 24 X 1944r.,
- cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia MB z 1829 r..
- kirkut (około 50 macew ) z nagrobkiem z 1716 r.
- brama Wschodniobeskidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu
- rynek - plenery filmu "Ogniomistrz Kaleń"
- pomnik przyrody - 300-letni grab
- pomnik poświęcony żołnierzom LWP, WOP, KBW poległych w walkach z UPA
Mchawa (133 km)
- kaplica grobowa z XIX w. miejsce spoczynku przedstawicieli rodzin Ścibor-Rylskich, Poparów i Grodzickich – byłych właścicieli wsi
- kośćiół rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (1981–1983)
- kaplica odpustowa "Boga Ojca" z 1823 r.
Nowosiółki (136 km)
- kapliczka greckokatolicka z 1912r., krzewem kłokoczki południowej - rośliny kultowej
- kościółek z 2/3 sierpnia 1975r.,
- Muzeum Łowiectwa p. Henryki i Jurka Wałachowskich „Knieja” z ścieżką przyrodniczo-dydaktyczną
Hoczew (140 km)
- kościół rzymskokatolicki pw. Św. Anny z 1745r.,
- prywatna galeria Zdzisława Pękalskiego,
- pomnik przyrody „Progi skalne na Hoczewce”
- grodzisko z X-XI w.
- zamczysko - miejsce narodzin Jacka Fredro
Huzele (143 km)
- brama Wschodniobeskidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu
Lesko (147 km)