Doliną Sanu i Osławy

Trasa VIII Doliną Sanu i Osławy

Sanok (0  km)

• osobliwości przyrodnicze:
  • Park Krajobrazowy Gór Słonnych z wychodniami skalnymi drzewodtanem bukowo-jodłowym z ścieżką dydaktyczną "Orli Kamień" i przebiegającymi przez jego grzbiet i stoki szlakiem czerwonym "sanocko-przemyskim", szlakiem żółtym łącznikowym PKP Sanok Główny - Orli Kamień, Szlakiem DZielnego Wojaka Szwejka i Szlakiem Ikon,
  • Specjalny Obszar Ochrony Ptaków Góry Słonne PLB180003 z chronionymi siedliskami ptaków, turzycowiskiem z 12 chronionymi gatunkami roślin udostępnionym przy pomocy dwóch mostków i 2 km ścieżki dydaktycznej, największe w regionie bieszczadzkim 15 ha stanowisko śnieżycy wiosennej Leucojum vernum
  • Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk Góry Słonne PLH180013 z unikatowymi siedliskami: grądy, buczyny, olszynki karpackie
  • Dorzecze Górnego Sanu PLH180021 z unikatowymi łęgami wierzbowymi i topolowymi,
  • Rzeka San PLH180007 z unikatowymi łęgami wierzbowymi
  • Pomnik przyrody nieożywionej „Orli Kamień”
  •  12 pomników przyrody ożywionej (lipy, jesion i kasztanowiec)
  • pomnik przyrody nieożywionej - źródełko siarkowe „Nad Wodospadem”
  • park miejski z końca XIX w.: 10,5 ha drzewostan jesionowo-grabowo- lipowy z 13 stoma gatunkami chronionymi o leśnym charakterze, w centrum miasta. Pamiątki historyczne w parku: Kopiec Mickiewicza z pamiątkowym głazem, budynek wodociągów z lat 30-stych XX w., pomnik Tadeusza Kościuszko, źródełko Szopena z murem oporowym i tablicą z 1910 r.
  • zespół dworsko-parkowy Mniszek-Tchórznickiego przy ul. 1000-lecia z 150-letnim starodrzewiem i dworem z przełomu XVIII/XIX w. przebudowanym w 1900 r.,
  • zespół pałacowo-dworski  z dworem starościńskim z XVIII w.  i pozostałościami parku dworskiego
• Muzea:
  • Muzeum Budownictwa Ludowego: prawie 200 obiektów drewnianych na 38 ha powierzchni, sektory: bojkowski, łemkowski, doliniański, pogórzan wschodnich, pogórzan zachodnich, naftowy, pasterski, dworski, małomiasteczkowy - zwany Rynkiem Galicyjskim
  • Zamek, pierwotnie gotycki w latach 1523-1548 przebudowany na renesansowy - obecnie  Muzeum Historyczne w Zamku (ikony z XV-XIX w., malarstwo współczesne, największa na świecie kolekcja dzieł Zdzisława Beksińskiego; w obrębie zamku i murów miejskich wieża widokowa, studnia, bunkier niemiecki.
• Rynek:
  • duża fontanna,
  • Ratusz Miejski z XVIII w., 
  • budynek dawnej Rady Miejskiej z r.  1875-1880r.,
  • kamieniczki z XVIII i XIX w.,
  • Biuro Wystaw Artystycznych,
  • Centrum Informacji Turystycznej,
  • Klasztor OO. Franciszkanów z 1640 r. – Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia,
  • pomnik Zdzisława Beksińskiego,
  • ławeczki sanockich literatów;
• Plac św. Jana:
  • pomnik św. Michała Archanioła,
  • budynek dawnego Zajazdu z 1799 r. obecnie siedziba Muzeum Historycznego,
  • mała fontanna,
  • kapliczka wotywna z 1810 ufundowana przez Ksawerego Krasickiego,
  • pomnik Synom Ziemi Sanoczan,
  • punkt widokowy na Skarpie Staromiejskiej,
  • upamiętnienie historii wojskowości na ścianie budynku Rynek 14)
• Pl. św. Michała
  • fundamenty średniowiecznego kościoła pw. Św. Michała Archanioła,
  • kościół farny pw.  Przemienienia Pańskiego z 1887r. z epitafium Stefana Lubomirskiego zmarłego w 1558 r.,
  • dom Mansjonarzy z 1750-1770r. .
• Judaika:
  • Mała Synagoga/Klaus Sadogora z 1924 r. przy ul. Rynek 10,
  • Synagoga Jad Charuzim z XIX w. przy ul. Franciszkańskiej 5,
  • sztybel przy iul. Cerkiewnwj 16, 
  • kirkut przy ul. Głogowej/Kiczury
• pozostałe zabytkowe budynki:
  • dawny szynk "Bacówka" z XVIII w. - siedziba dyrekcji MBL przy ul. Traugutta 3,
  • budynek dawnego Gimnazjum i Liceum im. Królowej Zofii przy ul. Sobieskiego 3 z 1883 r. - obecnie Szkoła Podstawowa nr 8,
  • dawne koszary 45 Galicyjskiego Regimentu Piechoty z 1912r. przy ul. Mickiewicza 23 - obecnie Uczenia Państwowa i siedziba Straży Granicznej,
  • dawne koszary Landwehry przy ul. Sobieskiego 23 - obecnie Zespół Szkół nr 1 (przed budynkiem krzyż przebłagania i zaprojektowany przeze mnie ogród),
  • dawny Dom Żołnierza z 1924 r. przy ul. Mickiewicza 24 - obecnie Sanocki Dom Kultury,
  • XIX-wieczna secesyjna kamienica przy ul. Kazimerza Wielkiego 8 - pierwotnie C.K. sąd powiatowy i ostatnie miejsce noclegu gen. Karola Świerczewiskiego przed udanym zamachem 28.03.1947 w Jabłonkach,
  • secesyjna kamienica "Pod Atlasem" z przełomu XIX i XX w przy ul Kazimierza Wielkiego 6 z
  • kamienica Ramerówka z 1866r. przy ul. Grzegorza z Sanoka 2,
  • budynek Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół z przełomu XIX i XX w. przy ul. Mickiewicza 13,
  • willa Zaleskich "Sokole Gniazdo" na pl. św. Jana 1 z 1980-1910 r.,
  • Willa Szomka przy ul. Lenartowicza 2 - obecnie Miejska Biblioteka Publiczna,
  • Willa Domańskich przy ul. Mickiewicza 10 - dawna C.K. Okręgowa Dyrekcja w Sanoku,
  • budynek  dawnej Szkoły Ludowej - obecnie II LO przy ul. Mickiewicza 11, dawna Szkoła Ludowa im. Franciszka Józefa z 1898r.,
  • Ratusz Gminy Posada Sanocka z początku XX w.,
  • budynek z 1863 r. przy ul. Sienkiewicza 5 dawna Okręgowa Dyrekcja Skarbu, katownia Gestapo i UBP.
  • dworzec kolejowy z 1884 r.przy ul. Dworcowej
  • wille secesyjne przy ul. Głowackiego
• zabudowa XVIIIw i XIX w kamieniczek, deptak z pomnikiem Dzielnego Wojaka Szwejka na ławeczce.
• świątynie:
  • Klasztor OO. Franciszkanów z 1640 r. – Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia,
  • kościół farny pw.  Przemienienia Pańskiego z 1887r. z epitafium Stefana Lubomirskiego zmarłego w 1558 r.
  • kościół rzymskokatoliski pw. Najświętszego Serca Jezusowego przy ul. Lipińskiego 54 z 1931 r.,
  • dawny Archikatedralny Sobór Prawosławny (dziś cerkiew parafialna) pw. Świętej Trójcy z 1784 r. z XVII w. z cudowną Ikoną Matki Boskiej Sanockiej,
  • drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Wniebowstąpienia Pańskiego z 1844r. przy ul. Kółkowej 5 - obecnie kościół rzymskokatolicki, 
  • greckokatolicka cerkiew pw. św. Dymitra przy ul. Najświętszej Maryi Panny 18,
  • Zbór Zielonoświątkowców w budynku lazaretu z I wojny światowej,
  • Kościół polsko-katolicki z okresu międzywojennego przy ul. Słowackiego 20
  • Kaplica pw. św Maksymiliana Kolbe przy ul. Zagrody 10
  • kościół rzymskokatolicki pw. Narodzenia NMP przy ul. Najświętszej Maryi Panny 18,
  • Kościół rzymskokatolicki pw. Chrystusa Króla  z pomnikiem św. Zygmunta Gorazdowskiego
• kapliczki: kapliczka wotywna z 1810 r. ufundowana przez Ksawerego Krasickiego, XIX-wieczna kapiliczka Opatrzności Bożej przy Dworcu Multimodalnym, kapilczka przy ul. Płowieckiej z 1952 r. (dar Witolda Piątkiewicza z Łodzi), kapliczka przy ul. Słowackiego.
• ekspozycja militariów w dawnej jednostce wojskowej, sowieckie żelbetonowe schrony bojowe z 1939-41 r. (16 obiektów), czołg T-34 przy moście Białogórskim
• nekropolie:
  • Cmentarz Centralny przy ul. Matejki z lat siemdziesiątych XVIII w.
  • Cmentarz Centralny przy Rymanowskiej z końca XVIII w. z kawaterą żołnierzy poległych podczas I i II wojny światowej, kwaterą żołnierzy radzieckich, z grobowcami Beksińskich, Lipińskich, burmistrzów i kapłanów sanockich, pomnikiem Golgota Wschodu, dębami pamięci,
  • cmentarz jeniecki z 1941 r. przy ul. Zaręby,
• liczne punkty gastronomiczne:
  • restauracja w Hotelu Sanvit,
  • Karczma Jadło Karpackie,
  • Proziakownia♥
  • Słodka Budka♥
  • Johny's (pub)
  • Stary Kredens
  • Kawiarnia u Mnicha
  • u Wojaka Szwejka
  • Bar u Basi (dania domowe)♥
  • Daga Jaga
  • Central Park
  • Pierożarna♥
  • Restauracja Xavito ♥♥
  • Red Pizza (na dowóz)♥
  • Mc Donald's (z McDrive)♥
  • Restauracja Finezja♥
  • Restauracja NoBo Cafe♥
  • restauracja Hotel Bona
  • Restauracja Galicja
  • Restauracja Tawerna
  • Karczma przy skansenie
  • Bar Bangkok
  • Dersim Kebab ♥
  • Royal Palace
• liczne miejsca noclegowe:
  • Hotel Wiki Sanok Events & Bowling♥
  • Hotel Bona ****
  • Hotel Sanvit***♥
  • Hotel Jagielloński**♥
  • Hotel PTTK***
  • Villa Dom Julii**
  • Hotel MOSiR
• atrakcje/rozrywka/sport:
  • Hotel Wiki Sanok Events & Bowling ul.Stróżowska  - kompleks boisk sportowych, plac zabaw dla dzieci, plenerowa siłownia
  • BowlingClub, Generała Bema 1b,
  • Klub Cacao Tropik Music & Bowling ul. Traugutta 9,
  • Stadion MKS Stal Sanok - obiekt Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji przy ul. Żwirki i Wigury 10 - boisko, bieżnie, siłownia
  • zespół basenów Centrum Rehabilitacji i Sportu przy ul. Królowej Bony 4
  • Tyrolka Sanok (w sezonie turystycznym zjazdy na linach przez rzekę San
  • spływy pontonami Zielony Ponton
  • spływy kajakowe Michał Lorenc
  • spływy pontonowe Bieszczady Aktywnie
  • Winnica "Dolina Sanu"
  • Winnica Jarosz
  • Łowisko Koła Wedkarskiego  PZW  nr 3 w Sanoku
  • ścieżki rowerowe - Velo San
  • Centrum Sprtów Ekstremalnych - ścianka wspinaczkowa ul. Poprzeczna 2

Zahutyń (1 km) wieś pomiędzy Sanokiem a Zagórzem. Liczy prawie 1300 mieszkanców. położona nad potokiem brodek na stokach Pasma Wiechy.

• Stanowisko dokumentacyjne "Stanowisko języcznika zwyczajnego"  - prawie 2 ha obszar jaworzyny karpackiej z dużą ilością ww. chronionej paproci w runie (osobiście wykonałem kilkanaście lat temu ekspertyzę dla Gminy Zagórz powołołującą ww. formę ochrony przyrody) 
• Dom Zakonny Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej i rzymskokatolicki kościół  pw. Matki Boskiej Królowej Polski.
• noclegi i gastronomia: DOM Lwowski, Chata Starych Znajomych
• Velo San trasa rowerowa z wieżą widokową - moje ulubione miejsce, gdzie prowadzę zajęcia przyrodnicze (1-2 razy w miesiącu).\
• ścieżki na pasmo Wiechy i najwyższy szczyt Katy
• pomnikowy dąb szypułkowy
• w Zahutyniu mieszka mój kolega przyrodnik Miru - Spartan - Mirosław Kazimierczak, emerytowany nauczyciel, trener II kl. gimnastyki, fitness, społecznik, maratończyk, prezes UKS SPARTANIE. Niestrudzony sportowiec, człowiek o wielkim sercu, świetny wychowawca. Jest bohaterem wielu reportaży w prasie ogólnopolskiej i lokalnej. To jest dla mnie legenda regionu bieszczadzkiego!

Zagórz (5 km) Wieś założona w XIV w. Obecnie miasto liczące około 5,5 tys. miszkańców. Malownicze położenie zawdzięcza ukształtowaniu w dolinie rzeki Osławy i otoczeniu Pogórza Bukowskiego oraz Gór Sanocko-Turczańskich. Zagórz rozsławiał bard sanocki Zygmunt Kaczkowski w swojej trylogii: "Grób Nieczui", "Olbrachtowi Rycerze" i "Ostatni z Nieczujów".

• Sacrum:
  • rzymskokatolicki kościół murowany z 1697 r.  pw. Wniebowzięcia NMP - sanktuarium Matki Bożej z XV w. ikoną Zwiastowania
  • droga krzyżowa - galeria bieszczadzkich twórców
  • murowana cerkiew prawosławna pw. Michała Archanioła z 1836r.
  • cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła z 1939r.
  • Szlak Papieski z pomnikiem upamiętniającym wędrówki św. Jana Pawła II po Bieszczadach przy dworcu PKP
  • krzyż milenijny i okopy Pułaskiego
• Tożsamość:
  • zabytkowa lokomotywa parowa TKt48-124
  • ruiny klasztoru Karmelitów Bosych z pocz. XVIII w. z ogrodami i wieżą widokową oraz Foresterium z wystawą obrazów, wystawą czasowa, restauracją salą mnicha, hologramami i goglami VR z wizualizacją klasztoru oraz kinem 4D
  • torowisko i stacja Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej
  • cmentarz z I wojny światowej
  • cmentarz z III wojny światowej
  • pomnik pomordowanych przez UPA
  • pomnik Konfederata
• Natura:
  • liczne „badunie” i promenada nad Osławą (deptak, siłownie, trawiasta plaża, bród na Osławie wyłożony płytami)
  • kamieniołom i zbiorowiska kserotermiczne na skarpie opadającej do Osławypomniki przyrody przy prawosławnej cerkwi i sanktuarium
  • zielony szlak Zagórz - Krysowa
  • punkt widokowy na Skowronówcekompleks sportowy Zakucie - skocznie narciarskie
• Galerie
  • Bieszczadzkiej Grupy Twórców Kutury
  • Jana Mogilanego

Tarnawa Dolna (11 km) wieś nad rzeką Osławą liczy ponad 1 tys. mieszkańców.

• pomnikowy dąb szypułkowy przy szkole podstawowej,
• meandry Osławy z baduniami (dołami w rzece wykorzystywanymi jako kąpieliska) i progami fliszu karpackiego
• punkty widokowe przy zielonym szlaku
• odkrywka fiszu karpackiego nad Osławą
• prawosktęt na Tarnawę Górną: murowana cerkiew greckokatolicka pw. Zaśniecia MB z 1817 r. w ruinie, pomnikowy dąb szypułkowy "Mikołaj", kosciół rzymskokatolicki pw św. Wojciecha z 1933 r., XIX w. murowany dwór, kapliczka pw. św Jana Nepomucena, droga powiatowa przez Przełęcz pod Gruszką 500 m n.p.m. do Leska, droga powiatowa przez Przełęcz pod Gabrów Wierchem 568 m n.p.m. do Mchawy)

Czaszyn (14 km) wieś przy drodze wojewódzkiej nr 892 (Zagórz – Komańcza) i likii kolejowej nr 107 (Zagórz- Łupków). Połozona nad rzeką Osławą na stokach gór Szymanowej 548 m n.p.m., Średniego Dzioału 487 m n.p.m., Jedlicza 404 m n.p.m. i Patroli 488 m n.p.m. 

• murowana cerkiew greckokatolicka p.w. Św. Mikołaja z 1835r.
• murowany kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 2011 r.
• meandry Osławy/ Przełomy Osławy
• stacja PKP - możliwośc dojazdu rowerem
• liczne punkty widokowe na wzgórzach wokół wsi
• szlak niebieski (Sanok - Chryszczata)
• noclegi: Karolówka Nad Osławą, Lisia polana Czaszyn,

Brzozowiec (17 km) przysiółek Czaszyna

• panorama na Beskid Niski, Bieszczady, Pogórze Bieszczadzkie oraz Góry Słonne

Kulaszne (20 km)  wieś położona nad potokiem o tej samej nazwie (dopływ Osłąwy). Zabudowania położone są w sąsiedztwie drogi wojewódzkiej 889. Wieś liczy prawie 200 mieszkanców. Kulaszne jest jedną z najpiękniejszych wsi na omawianej trasie. Malownicze otoczenie i możliwość pozostawienia pojazdu przy cerkiewce zachęca do dłuższego postoju ta tym odcinku trasy.

• najmłodsza cerkiew grekokatolicka wp. Michała Archanioła w Bieszczadach z 2003r. z cmentarzem przycerkiewnym
• rzymskokatolicki kościół filialny pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy
• XIX wieczna dzwonnica po starej cerkwi przy kościele
• grób bieszczadzkiego artysty Jędrka "Połoniny" Wasielewskiego z krzyżem z 120 podków
• punkt widokowy przy serpentynach na Beskid Niski, Pogórze Przemyskie oraz Bieszczady Zachodnie
  

Szczawne (24 km) - jedna z najstarszych miejscowości w gmine Komańcza. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z XV w.

• ozdobą Szczawnego jest dawna cerkiew greckokatolicka (obecnie prawosławna) pod wezwaniem Zaśnięcia Matki Boskiej z 1888 r. z wolnostojącą współczesną świątni drewnianą dzwonnicą oraz cmentarzem przycerkiewnym i murkiem okalającym świątynię.  To jedna z moich ulubionych świątyń, którą odwiedzam z grupami wycieczkowymi i pielgrzymkowymi. Dzięki prelekcjom opiekunki świątyni Pani Anny Wojnarowicz (świetnie przygotowanej i bardzo życzliwej dla grup wycieczkowych) zwiedzanie świątyni jest la wielu osób niezapomnianym przeżyciem wpisanym w szeroko pojęty ekumenizm.
• wzgórze, na którym wybudowano cerkiew to świetny punkt widokowy na dolinę Osłąwy oraz Suliłę.
• Ichtios Grup Sp.  z o o - producent węgla drzewnego.
• stawy "Luktyk" Koła PZW Pstrąg - możliwość wędkowania "sportowego" oraz z zabieraniem ryb wg limitów łowiska.
• noclegi Komandorówka,
• koło wspomnianego zakładu produkcji węgla drzewnego znajduje się droga i ścieżka na Rzepedkę 708 m n.p.m. (szczyt Korony Ziemi Sanockiej)
  
• drewniana cerkiew greckokatolicka p.w. Zaśnięcia Matki Bożej (obecnie prawosławna) z 1888 r.

Rzepedź (29 km) miejscowość liczy ponad 1100 mieszkańców. W XIX w. należała do Jana Kantego Podoleckiego - poety (autora "Hnatowego Berda"), publicysty, badacz kultury ludowej, działacza niepodległościowego. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 889, linia kolejowa 107 oraz zarośnieta linia kolejki wąskotorowej. Poza wymienionymi w Rzepedzi wartymi  odwiedzenia obiektami są:

• drewniana filialna cerkiew greckokatolicka pw. Mikołaja Cudotwórcy z 1824 r. z cmentarzem przycerkiewnym i starodrzewiem\
• rzymskokatolicki kościół pw. Św. Maksymiliana Kolbe
• droga do Turzańska – czynnej w kulcie drewnianej cerkwi prawosławnej pw. Św. Michała Archanioła z 1801 r. wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, przełęczy pod Suliłą i
  niebieskiego szlaku (wyjście na Suliłę 759 m n.p.m. szczyt Korony Ziemi Sanockiej); przy drodze malowane chyże łemkowskie
• przez starą część wsi obok cerkwi droga i ścieżka na Rzepedkę 708 m n.p.m. (szczyt Korona Ziemi Sanockiej)
• miejsca noclegowe: Dom Rekolekcyjny Ruchu Światło- Życie, Pod Suliłą
• zniszczony cmentarz wojenny z I wojny światowej na widokowym wzgórzu 525 m n.p.m.; grób oficera z 1915 r.
• jaskinia/schron w fliszu karpackim nad brzegiem rzeki Osławy
• torowisko Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej przy zakładzie Drzewnym Nowy Styl
• prawoskręt na Jaworniki – droga do wysiedlonej wsi Jaworniki z cerkwiskiem i śladami po zabudowaniach oraz przydrożnymi krzyżami z pocz. XX w.
• przystanek PKP możliwość dojazdu z Sanoka pociągem wraz z własnym rowerem i odbycia ciekawej wycieczki rowerowej
• liczne miejsca noclegowe: Dom Rekolekcyjny Ruchu Światło- Życie, OW. Suliła zniszczony cmentarz wojenny z I wojny światowej na widokowym wzgórzu 525 m n.p.m.

Komańcza (35 km) wieś z siedzibą władz gminnych, położona nad Osławą i Kumanieckim Potokiem/Barbarką. W Komańczy na uwagę zasługują:

• Klasztor Sióst Świętej Rodziny/Sióstr Nazaretanek w drewnanym budynki pamietającym czasy dawnego przedwojennego uzdrowiska (Komańcza Letnisko) z 1928 r. z Izbą Pamięci, kaplicą i pomnikiem bł. Stefana Wyszyńskiego (miejsce internowania Prymasa Tysiąclecia w okresie od 29 października 1955 do 28 października 1956), przy miejscu kultu kawiarnia „Prymasówka"
• cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej założony w latach 1915–1916, znajdujący się przy stacji PKP Komańcza Letnisko.
• figura Matki Bożej Leśnej w Komańczy Letnisko,
• drewniana willa z lat 1933–1934, w której po wojnie urządzono schronisko turystyczne, potem Schronisko PTTK Podkowiata, od 2010 Leśna Willa PTTK im. Ignacego Zatwarnickiego.
• cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Matki Bożej z 1988r.
• rzymskokatolicki drewniany kościół pw. Św. Józefa z 1927, odbudowany po pożarze w 1944 w latach 1949–1950.
• odbudowana po pożarze cerkiew prawosławna pw. Opieki Matki Bożej z 2010 r. z dzwonnicą ocalałą po pożarze cerkwi z 1802 r
• pomnik w hołdzie poległym za ojczyznę w latach 1914–1921 i 1939–47 z 2010 ustawiony w centrum miejscowości,
• ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna biegnąca dookoła Komańczy z tarasem widokowym na Wierchu 598 m n.p.m.
• torowisko Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej i Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej
• kamieniołom z piaskowcem cergowskim
• Czerwony Główny Szlak Beskidzki prowadzący: na wschód do rezerwatu „Zwiezło” i na Chryszczatą (szczyt Korony Ziemi Sanockiej) i na zachód na Tokarnę 777 m (szczyt Korony Ziemi Sanockiej)
• szlak turystyczny zielony  o przebiegi Komańcza – Dołżyca – Garb Średni (822 m n.p.m.) – Kanasiówka (823 m n.p.m.) – Moszczaniec
• kulturowe szlaki: Śladami Dobrego Wojaka Szwejka i Szlak Ikon Doliny Osławy

Rzepedź (41  km)
Szczawne (46 km)
Wysoczany (56 km) wieś licząca 120 mieszkańców. Z atrakcji ww. miejscowości na uwagę zasługują:

• kopalnia Piaskowca "Wysoczany" wydobywająca piaskowiec krośnieński, drobnoziarnisty o spoiwie wapienno-ilastym
• rezerwat „Przełom Osławy pod Mokrem”
• prywatna stadnina koni Ośrodek Jeździecki Tarpan
• murowana cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewii z 1994r.
• torowisko Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej i stacja PKP (możliwość dojazdu z rowerem pociągiem i odbycia ciekawej wycieczki)
• ścieżka na Żurawinkę 569 m.n.m i dalej na Kuty 664 m n.p.m. (szczyt Korona Ziemi Sanockiej)
• noclegi Agroturystyka u Ani - Wysoczany, Pensjonat Sokolisko, Rancho Quadzik

Mokre (61 km) - wieś nad rzeką Osławą przy linii kolejowej nr 107 (Zagórz – Łupków, z przystankiem Mokre Małopolskie) oraz przy drodze powiatowej nr 2229R (Prusiek-Wysoczany). Zamieszkuje ją 400 mieszkańców. Mokre jest bardzo ciekawą wsią; znajduje sie tu siedziba największego lokalnego biura podróży, co roku odbywa sie tu festyn ludowy „Święto kultury nad Osławą” , impreza dotowana jest ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dwudniowy festyn o 34-letniej tradycji to kiermasze oraz występy zespołów regionalnych z Ukrainy, Słowacji oraz Polski. Na uwagę zasługują:

• murowany kosciół filialny pw. Miłosierdzia Bożego
• murowana cerkiew greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego z 1992r. z  ikonostasem z 1900 r. ze Stubianki (przekazany w depozyt przez Muzeum w Łańcucie),
• rezerwat "Przełom Osławy w Mokrem"
• kąpieliska na Osławie/badunie
• dawna kopalnia ropy naftowej
• torowisko i stacja Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej
• siedziba Bieszczady Biuro Podróży Bieszczader
• rowerowy szlak Dzielnego Wojaka Szwejka
• długa kładka/most wiszący na Osławą
• Kuźnia Skarbów (metaloplastyka, biżuteria, zajęcia/warsztaty)
• Zespół Pieśni i Tańca "Osławiany"
• Beladhora – symboliczne wzgórze między Mokrem i Morochowem, miejsce palenia tradycyjnych sobótek na w czerwcowe imieniny Jana/Święto Iwana Kupały, zwyczaju sięgającego swymi korzeniami czasów pogańskich, związanego z kultem słońca i ognia, głęboko powiązanego z obrzędem oczyszczania poprzez ogień i zanurzenie się w wodzie.
• noclegi: Agroturystyka pod Orzechem, Dom w Mokrem

Morochów (63 km) - wieś nad Osławą licząca prawie 300 mieszkańców. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1402 r., jedno z najstarszych miejsc wydobycia ropy naftowej - 1884 r. Atrakcje:

• parafialna drewniana cerkiew prawosławna pw. Spotkania Pańskiego z 1836 r.
• murowana rzymskokatolicka kaplica pw. Św. Jana z Dukli
• wiszący most nad Osławą
• stodoła, w której odbywały się warsztaty artystyczne w ramach Szkoły Dziedzictwa Kulturowego Pogranicza

Poraż  (69 km) - duża licząca ponad 1300 mieszkańców wieś, o XIV wiecznym rodowodzie. Lokowana na prawie niemieckim, zwana niegdyś Kuntzendorf. 

• zameczek Gubrynowiczów „ostatni zamek Rzeczypospolitej z lat 20-stych XX w.,
• barokowy kościół murowany pw. Matki Boskiej Gromnicznej z 1784 r. z plebanią z XIX w.
• izba regionalna
• punkt widokowy na Księżej Górze - dojście szlakiem niebieskim
• Góra Ruskie Budy/Katy 525 m n.p.m. (szczyt Korona Ziemi Sanockiej dojście szlakiem niebieskim
• przez poraż przebiega szlak niebieski (Sanok - Chryszczata 997 m n.p.m.)

Zagórz (75 km)

Sanok (80 km)