Szlak Ikon Doliny Osławy + Trasa Karpacka

TRASA VI - SZLAK IKON DOLINY OSŁAWY, DROGA KARPACKA i ZACHODNI FRAGMENT WIELKIEJ OBWODNICY

Trasa wiedzie doliną Osławy, Solinki, Hoczewki i Sanu. Wiedzie przez miejscowości gdzie znajdują się warte uwagi drewniane i murowane cerkwie, które do dziś służą wiernym grekokatolikom i wyznawcom prawosłąwia. Poza w/w atrakcjami kulturowymi na uwagę załugują rezerwaty przyrody, kapliczki, urokliwe przełomy rzek, punkty widokowe i inne. Znany i promowany w w województwie podkaprackim Szlak Ikon Doliny Osłąwy warto połączyć z Drogą Karpacką i Wielką Obwodnicą by zobaczyć torowisko i główną stację Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej, dziką przyrodą Wysokiego DZiału i Pasma Granicznego oraz czytelne do dnia dzisiejszego ślady kulturowe po Łemkach.

Obwodnica łacząca Szlak Ikon Doliny Osławy, Drogę Karpacką i fragment Dużej Obwodnicy

 

Przebieg trasy oraz przykładowe atrakcje:

Lesko (0 km)

• zamek Kmitów i kościół rzymskokatolicki parafialny z XVI w.,
• synagoga z XVII w. z galerią prac bieszczadzkich artystów
• kirkut – największy cmentarz żydowski w Bieszczadach
• park miejski z pomnikowymi okazami drzew
• Wolańska Skała
• sowieckie żelbetonowe schrony bojowe z 1939-41 r.
• cukiernia Szelców,
• ratusz i kamieniczki z XIX w.,
• źródła mineralne,
• Basen Aquarius
• szlak zielony Zagórz Krysowa
• liczne choć zaniedbane ścieżki spacerowe
• Cmentarz z I wojny światowej

Zagórz (10 km)

• rzymskokatolicki kościół murowany z 1697 r.  pw. Wniebowzięcia NMP - sanktuarium Matki Bożej z XV w. ikoną Zwiastowania
• droga krzyżowa - galeria bieszczadzkich twórców
• murowana cerkiew prawosławna pw. Michała Archanioła z 1836r.zabytkowa lokomotywa parowa TKt48-124
• cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła z 1939r.
• ruiny klasztoru Karmelitów Bosych z pocz. XVIII w. z ogrodami i wieżą widokową oraz Foresterium z wystawą obrazów, wystawą czasowa, restauracją salą mnicha, hologramami i goglami VR z wizualizacją klasztoru oraz kinem 4D
• torowisko i stacja Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej
• Szlak Papieski
• pomnik Konfederata
• liczne „badunie” i promenada nad Osławą (deptak, siłownie, trawiasta plaża, bród na Osławie wyłożony płytami)
• krzyż milenijny i okopy Pułaskiego
• skocznie narciarskie
• zielony szlak Zagórz - Krysowa
• punkt widokowy na Skowronówce
• cmentarz z I wojny Światowej
• pomniki przyrody

Poraż (16  km)

• zameczek Gubrynowiczów „ostatni zamek Rzeczypospolitej z lat 20-stych XX w.,
• barokowy kościół murowany pw. Matki Boskiej Gromnicznej z 1784 r. z plebanią z XIX w.
• izba regionalna
• punkt widokowy na Księżej Górze
• Góra Ruskie Budy/Katy 525 m n.p.m. (szczyk Korony Ziemi Sanockiej)

Morochów (20  km)

• czynna w kulcie parafialna cerkiew prawosławna pw. Spotkania Pańskiego z 1836 r.
• murowana rzymskokatolicka kaplica pw. Św. Jana z Dukli
• wiszący most nad Osławą
• stodoła ,w której odbywały się warsztaty artystyczne w ramach Szkoły Dziedzictwa Kulturowego Pogranicza

Mokre (22 km)

• murowana cerkiew greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego z 1992r.
• rezerwat "Przełom Osławy w Mokrem"
• dawna kopalnia ropy naftowej
• torowisko i stacja Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej 
• siedziba Biura Turystycznego Bieszczader
• rowerowy szlak Dzielnego Wojaka Szwejka

Wysoczany (27 km)

• rezerwat „Przełom Osławy pod Mokrem”
• prywatna stadnina koni
• murowana cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewii z 1994r.
• kopalnia piaskowca Wysoczany
• torowisko Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej
• ścieżka na Żurawinkę 569 m.n.m i dalej na Kuty 664 m n.p.m. (szczyt Korony Ziemi Sanockiej)
• ośrodek jeździecki „Tarpan”

Szczawne (32 km)

• drewniana cerkiew prawosławna pw. Zaśnięcia MB z 1888 r.
• torowisko i stacja Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej 
• stawy rybne Szczawne Luktyk Koła PZW „Pstrąg” w Rzepedzi

Rzepedź (37 km)  

• filialna cerkiew greckokatolicka pw. Mikołaja Cudotwórcy z 1824 r. z cmentarzem przycerkiewnym i starodrzewiem
• kościół pw. Św. Maksymiliana Kolbe
• droga do Turzańska – czynnej w kulcie cerkwi prawosławnej pw. Św. Michała Archanioła z 1801 r. wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, przełęczy pod Suliłą
• niebieskiego szlaku (wyjście na Suliłę 759 szczyt Korony Ziemi Sanockiej); przy drodze malowane chyże łemkowskie
• droga i ścieżka na Rzepedkę (szczyt Koronę Ziemi Sanockiej)
• liczne miejsca noclegowe: Dom Rekolekcyjny Ruchu Światło- Życie, OW. Suliła zniszczony cmentarz wojenny z I wojny światowej na widokowym wzgórzu 525 m n.p.m.
• jaskinia nad brzegiem rzeki Osławy
• torowisko Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej przy zakładzie Drzewnym Nowy Styk
• Jaworniki – droga do wysiedlonej wsi Jaworniki z cerkwiskiem i śladami po zabudowaniach oraz przydrożnymi krzyżami z pocz. XX w.

Komańcza (43 km)

• Klasztor Sióstr Nazaretanek  z 1928 r. z Izbą Pamięci i pomnikiem Kardynała Stefana Wyszyńskiego, kawiarnią „Prymasówką”
• cerkiew greckokatolicka pw.  Opieki Matki Bożej z 1988r.
• galeria
• drewniany kościół pw. Św. Józefa
• odbudowana po pożarze cerkiew prawosławna pw. Opieki Matki Bożej z 2010 r z dzwonnicą ocalałą po pożarze cerkwi z 1802 r,
• ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna biegnąca dookoła Komańczy z tarasem widokowym na Wierchu 598 m n.p.m.
• torowisko Węgiersko-Galicyjskiej Kolei Żelaznej i Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej
• kamieniołom z piaskowcem cergowskim
• Czerwony Główny Szlak Beskidzki prowadzący : na wschód do rezerwatu „Zwiezło” i na Chryszczatą (szczyt Korony Ziemi Sanockiej) i na zachód na Tokarnę 777 m (szczyt Korony Ziemi Sanockiej)

Radoszyce (47 km)

• dawna drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Św. Dymitra z 1868 r. obecnie kościół rzymskokatolicki pw. MB Wspomożycielki
• chyże łemkowskie
• kapliczna z cudownym źródełkiem
• droga na Przeczłecz radoszycką i biegnący przez nią szlak niebieski prowadzący na Kanasiówkę (szczyt Korony Ziemi Sanockiej)

Osławica (49 km)

• sery owcze u bacy Franosa - element Szlaku Wołoskiego
• sery kozie

Nowy Łupków (52km)

• tunel kolejowy prowadzący na stronę słowacką
• dworzec kolejowy

Smolnik (56 km)

• Murowana cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja z 1803 r.
• chyże łemkowskie

Wola Michowa  (61  km)

• pomnik żubra
• kirkut
• nalewki bieszczadzkie

Maniów (63 km)   

• cerkwisko

Szczerbanówka (66 km)

• wypał wegla drzewnego

Przełęcz Przysłup (68 km)

 

Majdan (63 km)

• stacja i punkt sprzedaży biletów Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej
• izba muzealna Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej
• punkty sprzedaży: nalewek, chlebka śpiewanego, serów podpuszczkowych, przetworów z owoców runa leśnego, chałwy,

Cisna (65 km)

• galerie bieszczadzkich artystów: "Czarny Kot", "Krywula", "Veraikon" - polecam
• miejsce martyrologii - wzgórze „Betlejemka”,
• restauracja Siekierezada z garażem (kolekcja zabytkowych pojazdów Pana Rafała Dominika) - polecam
• ścieżka historyczno - dydaktyczna „Nad Sztolnią” z wieżą widokową na Jelenim Skoku
• ścieżka przyrodnicza „Jeleni Skok”
• Główny Szlak Beskidzki czerwony: w kierunku południowo-wschodnim Cisna – Smerek (przez Jasło 1153 m n.p.m., Okrąglik 1101m n.p.m., Fereczatą 1102 m n.p.m) oraz w kierunku północno-zachodnim Cisna – Komańcza (przez Wołosań 1071 m n.p.m., Jaworne 992 m n.p.m., Chryszczatą 997 m n.p.m)\
• Ścieżki rowerowe z Cisnej: 1. (przez Dołżycę, Buk, Sine Wiry, Kalnicę, Strzebowiska, Przysłup, Krzywe, Dołżycę); 2. (przez Majdan, Roztoki Grn., Solinkę, Żubracze, Majdan); 3.Cisna – Komańcza : Karpacki Szlak Rowerowy;singletrack „Pod Honem”.
• dawny cmentarz przycerkiewny z nagrobkami: zarządcy majątku Fredrów Antoniego Kwiecieńskiego i bieszczadzkich artystów
• obelisk uCmentarz z I wojny światowejpamiętniający katastrofę śmigłowca z 1991r. (przy czerwonym szlaku na Okrąglik)
• mini muzeum historyczne i dymarka (wzór z czasów Fredrowskich)
• cmentarz z I wojny światowej
• Zakapiorska kapliczka pamięci

Habkowice (66 km)

• widokowy przejazd przez Jabłońską Górę

Jabłonki (69 km)

• miejsce, gdzie znajdował się pomnik gen. K. Świerczewskiego, 
• rezerwat leśny „Woronikówka”
• wyjście szlaku czarnego

Kołonice (72 km)

• miejsce po dawnej leśniczówce plenery filmu "Ogniomistrz Kaleń"

Bystre (79 km)

• obelisk z cytatem Aleksandra Fredry, "Czarne gardło"
• wyciąg narciarski i basen kryty w O.W. Zelmer,
• cmentarz z XVIII w.,
• droga do Rabego z ścieżkami przyrodniczymi, źródłami z wodą zawierającą związki arsenu, kamieniołomami, rezerwatem geologicznym "Gołoborze"
• "brama" Parku Krajobrazowego Doliny Sanu i Specjalnego Obszaru Ochrony  Ptaków i Siedlisk PLC180001 Bieszczady
• rezerwat leśny „Cisy na Górze Jawor”

Baligród (86 km)

• cmentarz wojskowy żołnierzy polskich i radzieckich poległych w latach 1944-47,
• rzymskokatolicki kościół murowany pw. Niepokalanego Poczęcia NMP z 1877r.,
• nowy kościół rzymskokatolicki pw. Miłosierdzia Bożego
• rynek: obelisk ofiar mordu z 6 sierpnia 1944 r.
• czołg T - 44 – pomnik wyzwolenia 24 X 1944r.,
• cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia MB z 1829 r..
• kirkut (około 50 macew ) z nagrobkiem z 1716 r.
• brama Wschodniobeskidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu
• rynek - plenery filmu "Ogniomistrz Kaleń"
• pomnik przyrody - 300-letni grab
• pomnik poświęcony żołnierzom LWP, WOP, KBW poległych w walkach z UPA

Mchawa  (91 km)

• kaplica grobowa z XIX w. miejsce spoczynku przedstawicieli rodzin Ścibor-Rylskich, Poparów i Grodzickich – byłych właścicieli wsi
• kośćiół rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (1981–1983)
• kaplica odpustowa "Boga Ojca" z 1823 r.

Nowosiółki (95 km)

• kapliczka greckokatolicka z 1912r., krzewem kłokoczki południowej - rośliny kultowej
• kościółek z 2/3 sierpnia 1975r.,
• Muzeum Łowiectwa p. Henryki i Jurka Wałachowskich „Knieja”  z ścieżką przyrodniczo-dydaktyczną

Hoczew (99 km)

• kościół rzymskokatolicki pw. Św. Anny z 1745r.,
• prywatna galeria Zdzisława Pękalskiego,
• pomnik przyrody „Progi skalne na Hoczewce”
• grodzisko z X-XI w.
• dworzyszcze
• zamczysko - miejsce narodzin Jacka Fredro

Huzele (102 km)

Lesko  (106 km)